Wierzą, że WieŻę w Teatr… zmienią

Po ich „Oddechu” trzeba było zrobić kilka własnych, by ochłonąć z emocji, choć już po pierwszym oddechu widzowie poderwali się do owacji na stojąco. Aplauz wywołało sześcioro „Nieoetykietowanych”, którzy boso, w jasnych dżinsach i z jednym materacem (ten notabene w mgnieniu oka, co chwilę, zmieniał się m.in. z domowej sofy w konsolę didżejów), zagrali swój spektakl. Zrobili to niesamowicie przekonująco.

Na początku września zaprosili widów na dwa bardzo kameralne spektakle, do niewielkiej sali w Wieży Ciśnień. Reklamowali je hasłem: „ WieŻę w Teatr … zmieniamy”. Scenę urządzili na drugim piętrze, ustawili kilkadziesiąt krzeseł. Miejsca nienumerowane, więc widzowie nie byli świadomi, że na kilku siedzą aktorzy, którzy w odpowiednim czasie, zaczną wygłaszać swoje kwestie. Zadziałało. Do tego magia świateł i cudownych dźwięków „Czterech Pór Roku” Vivaldiego. Wbiło w krzesło od pierwszej sceny. Spektakl o miłości, relacjach, problemach w związku, zdradach, oczekiwaniach, byciu ze sobą na dobre i na złe.

Scenariusz spektaklu jest inspirowany dramatem „Płuca”, autorstwa D. Macmilla, ale …. no właśnie jest jedno ale. Jak zdradziła nam Małgorzata Baryła reżyserka i opiekunka artystyczna grupy, prócz wielu kluczowych scen, ważnych dla biegu fabuły, studenci „Nieoetykietowanych” mają też okazję do improwizacji, i czasem, dodatkowo włączają własne kwestie. –Ten spektakl dojrzewa razem z nimi. Zaczynaliśmy go grać trzy lata temu, gdy aktorzy byli jeszcze licealistami, a role rozpisane były pierwotnie na ośmioro aktorów. Dziś to już studenci, mają  własne doświadczenia, własne przeżycia. Dokładają do oryginału swoje teksty. Dla widza to niezauważalne, ale dla całego zespołu, znającego tekst co do przecinaka, bardzo ciekawe – zdradzała nam Małgorzata Baryła.

Scena z ODDECHU w Wieży Ciśnień

Spektakl ma niesamowite tempo, jak samo życie, jak rytm „Czterech Pór” Vivaldiego”. Chyba najbardziej dynamiczną sceną jest ta, przedstawiająca pracę w korporacji. Choreograficzny majstersztyk, w takt ekspresyjnej, klasycznej muzyki, jak trybiki w machinie, poruszają się pracownicy korpo. Dopracowali to idealnie, bo aktorzy stojąc w półokręgu, mają minimalną szansę na podgląd ruchu sąsiada. Zagrali jak trybiki szwajcarskiego zegarka.

I fajny gest na koniec. Dziękując widzom za przybycie na ich przedstawienie, poprosili, by włączyć się w akcję wspierającą zabrzański Teatr Nowy, by kupić i wybrać się właśnie tam, na spektakle grane przez zawodowych aktorów. „Nieoetykietowani” grali za darmo, nie było biletów. Ustawili jednak skrzyneczkę na dobrowolny datek zadowolonych widzów. To co wpadło chcą przeznaczyć na opłacenie kosztów zawiązanych z ich wyjazdami na festiwale i przeglądy grup teatralnych.

Scena z ODDECHU w Wieży Ciśnień

Kim są „Nieoetykietowani” z „Oddechu”? To dziś studenci różnych kierunków, którzy od lat doskonalą swój aktorski warsztat pod artystyczną opieką Małgorzaty Baryły, reżyserki i scenografki, w Ognisku Pracy Pozaszkolnej nr 3. Niektórzy zaczynali  teatralną przygodę jako dzieci, inni dołączyli później, jako licealiści. Z kronikarskiej dokładności przedstawiamy twórców „Oddechu” (przedstawienia wrześniowe). Reżyseria, scenografia i kostiumy – Małgorzata Baryła, choreografia – Wiktoria Frąckowiak, zagrali: Agata Chodyra (studentka scenografii ASP w Warszawie), Wiktoria Frąckowiak (UŚ w Katowicach), Maria Rorot (AŚ w Katowicach – premiera w tym projekcie), Michał Łukasik, (student AST we Wrocławiu), Arkadiusz Nadarzewski, (Politechnika Śląska Gliwice), Mateusz Wicher ( UŚ Katowice).

Co warte podkreślenia, spektakl „Oddech” zdobył nagrodę publiczności na IX edycji ogólnopolskich Spotkań Młodego Teatru „Krzykowisko” w 2021 roku, został finalistą VIII Ogólnopolskiego Festiwalu Młodych Alchemia Teatru OFMAT 2021 w Krakowie. Spektakl był prezentowany również na XVIII WTOOPIE czyli Ogólnopolskich Spotkaniach Teatralnych w Zduńskiej Woli w kwietniu 2022 oraz w ramach imprez Towarzyszących Festiwalowi Dramaturgii Współczesnej w Zabrzu w 2022 roku, wielokrotnie grany też na Scenie Kameralnej w Zabrzu. 

Małgorzata Baryła zapowiadająca przedstawienie

Założycielką „Nieoetykietownych” jest Małgorzata Baryła, reżyser, scenograf, pedagog, absolwentka Wydziału Malarstwa, kierunku scenografia Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie oraz Wydziału Reżyserii Teatrów Dzieci i Młodzieży na wrocławskiej fili Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie. Grupa działa już niemal ćwierć wieku, a dokładnie, od 2001 roku, w OPP nr 3 (Ognisko przez lata miesiło się przy ul. Opolskiej, rok temu przeniosło się na najniższą kondygnację do Wieży Ciśnień przy ul. Zamoyskiego 2). Prócz najstarszej grupy „Nieoetykietowanych” są także grupy teatralne dla młodszych, czyli  „Rozregulowani” i „ Pik-Pok”. – Nasze spektakle to różne formy prezentacji teatralnej, od teatru dramatycznego poprzez formy muzyczne, plastyczne, pantomimiczne, monodramy oraz happeningi. To, co tworzymy uzależnione jest od zainteresowań grupy oraz aktualności podejmowanego tematu. Liczy się wszechstronność i rozwój młodych artystów, dobra zabawa w grupie oraz realizacja teatralnej fascynacji – wyjaśnia Małgorzata Baryła. W OPP nr 3 organizują także m.in. „Spotkania z mistrzem”, czyli wyjazdy na spektakle teatralne, warsztaty oraz dni otwarte szkół teatralnych. Tu działa „Scena Młodego Widza” – monodramy wystawiane przed młodzieżą w okolicznych szkołach. – Współpracujemy z Teatrem Nowym w Zabrzu w ramach Festiwalu Dramaturgii Współczesnej. Uczestniczymy w przeglądach i festiwalach teatrów amatorskich od miejskich po ogólnopolskie i tworzymy ile się da, by dać upust nieposkromionej młodzieńczej energii – wyjaśnia Małgorzata Baryła, która od ponad 25 lat pracuje z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi tworząc rocznie kilkanaście spektakli, nagradzanych na ogólnopolskich festiwalach. Jest organizatorką licznych warsztatów, pomysłodawczynią projektów jak m.in:, Popołudnie z Teatrem, Młodzi dla Młodych, Teatr Daje Radość, Festiwalu „To nasza Młodość „, ART-day – czyli artystyczny piątek w 1LO, WieŻę w Teatr…zamieniamy. Została nagrodzona dwukrotnie nagrodą Prezydenta Miasta Zabrze w dziedzinie kultury, Nagrodą Specjalną T-Art. Katowice, w dziedzinie animatora kultury. I co najważniejsze potrafi młodych zarazić miłością do teatru, kilkunastu jej wychowanków zdecydowało się związać zawodowe życie z aktorstwem i teatrem. Mówi się, że potrafi w wielu, już na zawsze, zasiać szczyptę teatralnego szaleństwa.

Informacje o działaniu grup teatralnych dziecięcych, młodzieżowych i studenckich w Ognisku Pracy Pozaszkolnej nr 3, o Teatrze „Nieoetykietkowani” oraz o organizowanych wydarzeniach i projektach są na stronie : https://www.facebook.com/Nieoetykietkowani lub https://www.instagram.com/teatr.nieoetykietkowani/ 

Tekst i foto: Katarzyna Włodarczyk